Karadağ'da Zeytinyağı Üretimine TİKA Desteği

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) desteği ile Karadağ'ın güneyindeki Ulcinj'de (Ulçin) kurulan zeytinyağı üretim tesisi, uluslararası pazara açılmayı hedefliyor.

TİKA, turistik olma özelliğinin yanı sıra ülkede zeytin yetiştirilebilen ender yerlerden biri olan Ulcinj'e bağlı Pistula köyünde, "Balkanlar ve Doğu Avrupa Ülkeleri Gıda ve Yaşam Güvenliği Destekleme Programı" kapsamında geçen yıl sonunda zeytinyağı üretim tesisi kurdu.

Yemyeşil zeytin ağaçlarının arasına inşa edilen ve kurulduğu günden beri büyük bir özveriyle işletilen tesiste, bir yandan iki fazlı kapalı sistemle yapılan soğuk sıkım tekniğiyle zeytinin aroması ve kalitesi korunuyor, diğer yandan zeytinin hasat sonrası bekleme süresi azaltılarak asit oranı yükselmeden işlenip son derece kaliteli zeytinyağı elde ediliyor.

Özellikle kırsal alanda yaşayan ailelerin gelir seviyelerinin iyileştirilmesi ve istihdamına katkı sağlanması amacıyla zeytin üreticilerini bir araya getirerek bölgede sosyal dayanışmanın sağlanarak üretilen ürünlerin pazarlanması için TİKA tarafından kurulan "Maslinari Pistule" Zeytin Üreticileri Birliği’nden yapılan açıklamada, TİKA'nın desteğiyle yapılan ilk denemelerde toplam 6 bin litrelik zeytinyağı elde edildiği, yapılan laboratuvar çalışmaları sonucu zeytinyağının birinci sınıf kalitede olduğunun belirlendiği ifade edildi.

Üreticiler Türk teknolojisi ile desteklendi

Zeytinyağı üreticiliğinde dünya markalarından biri haline gelen Türkiye'den Karadağ'a ihraç edilen zeytinyağı sıkım teknolojisi sayesinde burası da zeytin işlemeciliği alanında yeni bir ivme kazandı.

Yüzölçümü olarak küçük ancak elverişli toprağı bakımından oldukça zengin olan Ulcinj'de 80 bini yaşlı ve 40 bini de genç olmak üzere toplam 120 bin meyve veren zeytin ağacı bulunuyor. Zeytin hasatına tekabül eden ekim ayında ise ağaç başına 35 ila 150 kilogram verim elde ediliyor. Ulcinj'de sezonluk elde edilen 10 bin tonluk zeytin hasatının sonunda 200 ton civarında zeytinyağı üretilebiliyor.

Karadağ'da zeytin üretiminde kullanılan yöntem ve teknolojilerin bugünün standartlarına kıyasla geride olması gelir seviyesi ve hayatı da olumsuz etkiliyor.

Ulcinj'de zeytinyağı üreticiliğiyle ilgilenen kişilerin elinde çok az sayıda sıkma makinesi bulunuyor, üreticilerin elinde kaliteli zeytin ağacı bulunmasına rağmen ürünlerini gelire dönüştüremiyor.

Karadağ'da kapsamlı zeytincilik eğitimi

"Maslinari Pistule" Zeytin Üreticileri Birliği’nin açıklamasında, zeytin verimi üzerinde olumsuz etki oluşturan periyodisite konusunda ise TİKA tarafından mart ayında eğitim programı düzenleneceği belirtilirken, eğitim kapsamında, zeytincilik, gübreleme, uygulamalı budama, sulama, zeytin hastalıkları ve zararlarıyla mücadele, zeytin bahçesi tesisi gibi alanlarda uygulamalı çalışmalar yapılacağı aktarıldı.

Birlik üyelerine zeytinyağının duyusal analizi, geleneksel zeytinyağı sabunu ve sofralık zeytin yapımı gibi yeni ürün geliştirmeye yönelik eğitimlerin de verileceği belirtildi.

TİKA, "Balkanlar ve Doğu Avrupa Ülkeleri Gıda ve Yaşam Güvenliği Destekleme Programı" ile gelir getirici projelerle ekonomisi tarıma dayalı ülkelerde, bilhassa kırsal kalkınma alanında bölgenin yerel yapısıyla uyumlu üretilen ürün veya hizmetin uluslararası ölçekte pazara ulaşabilmesini amaçlıyor.

Ulcinj ve civar köylerde yaşayan nüfusun en önemli gelir kaynağının zeytin ve zeytinyağı üreticiliği olması sebebiyle de TİKA, Karadağ'ın özellikle kırsal alanlarında yaşayan ailelerin gelir seviyelerinin iyileştirilmesi ve istihdamına katkı sağlaması amacıyla yeni bir tarım projesine daha imza atmış oldu.